Máy tiện là một trong những máy móc gia công phổ biến nhất trong ngành cơ khí. Chúng được sử dụng để gia công các chi tiết hình trụ hoặc các chi tiết có mặt tròn xoay bằng cách loại bỏ vật liệu khỏi phôi gia công. Máy tiện hoạt động dựa trên nguyên lý quay phôi gia công xung quanh trục chính và sử dụng dao cắt để loại bỏ vật liệu, tạo ra các bề mặt mịn và chính xác. Dưới đây là một số thông tin chi tiết về máy tiện:
Các loại máy tiện - Máy tiện vạn năng (Engine Lathe): Là loại máy tiện phổ biến nhất, có thể gia công nhiều loại chi tiết khác nhau. Có thể điều chỉnh tốc độ quay và tốc độ tiến dao để phù hợp với nhiều loại vật liệu và hình dạng chi tiết. - Máy tiện CNC (CNC Lathe): Điều khiển bằng máy tính, cho phép gia công chi tiết với độ chính xác cao và tự động hóa hoàn toàn quy trình gia công. Phù hợp với sản xuất hàng loạt và các chi tiết phức tạp. - Máy tiện ren (Thread Lathe): Chuyên dùng để tiện ren, tạo các loại ren trong và ren ngoài với độ chính xác cao. - Máy tiện trục (Turret Lathe): Có nhiều dao cắt được gắn trên tháp đỡ dao, cho phép thay đổi nhanh chóng giữa các công đoạn gia công khác nhau. Thích hợp cho sản xuất hàng loạt. - Máy tiện đứng (Vertical Lathe): Phôi gia công được đặt theo chiều dọc, phù hợp cho các chi tiết lớn và nặng. Thường được sử dụng trong ngành công nghiệp nặng.
Các thành phần chính của máy tiện - Trục chính (Spindle): Phần quay của máy, giữ và quay phôi gia công. - Ụ động (Tailstock): Hỗ trợ đầu cuối của phôi gia công, đặc biệt khi gia công các chi tiết dài. - Bàn xe dao (Carriage): Nơi gắn dao cắt, có thể di chuyển dọc theo phôi gia công để cắt vật liệu. - Tháp đỡ dao (Tool Post): Giữ các dao cắt, cho phép thay đổi dao dễ dàng. - Hệ thống điều khiển (Control System): Đối với máy tiện CNC, hệ thống điều khiển máy tính giúp lập trình và điều khiển quá trình gia công.
Ứng dụng của máy tiện - Gia công các chi tiết tròn xoay như trục, vòng bi, bánh xe. - Tiện ren trong và ren ngoài. - Tiện các mặt côn, mặt trụ, và các hình dạng phức tạp khác. - Tạo các bề mặt mịn và chính xác cho chi tiết cơ khí.
Ưu điểm của máy tiện: - Độ chính xác cao: Có thể gia công các chi tiết với độ chính xác rất cao. - Linh hoạt: Có thể gia công nhiều loại vật liệu khác nhau và tạo ra nhiều hình dạng phức tạp. - Năng suất cao: Có thể gia công hàng loạt các chi tiết trong thời gian ngắn. - Tự động hóa: Các máy tiện CNC có thể hoạt động tự động theo chương trình cài đặt sẵn.
Nhược điểm của máy tiện: - Chi phí đầu tư cao: Đặc biệt là các máy tiện CNC. - Yêu cầu kỹ thuật cao: Người vận hành máy cần có kiến thức và kỹ năng nhất định. - Không thể gia công tất cả các loại vật liệu: Một số loại vật liệu cứng, giòn khó gia công bằng máy tiện.
